Thí nghiệm LIGO đã phát hiện ra sóng hấp dẫn lần thứ ba trong vòng 18 tháng, sau khi nó thu được tín hiệu của một cặp lỗ đen sáp nhập cách xa khoảng ba tỷ năm ánh sáng.
Điều này khiến nó trở thành vụ sáp nhập lỗ đen xa nhất mà các nhà khoa học LIGO từng phát hiện.
Sóng hấp dẫn được phát hiện lần đầu tiên bởi LIGO (Đài quan sát sóng hấp dẫn giao thoa kế laser) vào ngày 14 tháng 9 năm 2015 và được công bố với thế giới vào tháng 2 năm 2016.
Sóng hấp dẫn là những gợn sóng trong không-thời gian gây ra bởi các sự kiện dữ dội lớn chẳng hạn như sự hợp nhất của hai lỗ đen và lần đầu tiên được Albert Einstein trình bày dưới dạng một lý thuyết vào năm 1915.
Lý thuyết giải thích cách thức các vật thể khối lượng lớn tạo ra những dao động trong kết cấu của không-thời gian.
Những dao động này được gọi là sóng hấp dẫn.
Phát hiện mới nhất xảy ra vào ngày 4 tháng 1 năm 2017 sau sự hợp nhất của hai lỗ đen, lần lượt có khối lượng khoảng 19 lần và 32 lần khối lượng Mặt trời.
Hố đen hợp nhất thu được ước tính có khối lượng gấp khoảng 49 lần Mặt trời.
Khối lượng ‘mất tích’ là do khi các lỗ đen va chạm, khối lượng tương đương của hai Mặt trời đã chuyển thành năng lượng sóng hấp dẫn trong khoảng thời gian 0,12 giây.
Tại điểm va chạm, các lỗ đen quay quanh nhau với tốc độ bằng 6/10 tốc độ ánh sáng.
Bất chấp các số liệu thiên văn có liên quan, sóng hấp dẫn được tạo ra hiện vẫn rất khó phát hiện.
Trong trường hợp này, hiệu ứng đối với không-thời gian do LIGO phát hiện tương đương với 0,000,000,000,000,000,001 mét, nhỏ hơn 1.000 lần so với proton.
David Reitze, giám đốc điều hành của Phòng thí nghiệm LIGO cho biết: “Với lần phát hiện sóng hấp dẫn thứ ba được xác nhận từ vụ va chạm của hai lỗ đen, LIGO đang tự khẳng định mình là một đài quan sát mạnh mẽ để khám phá mặt tối của Vũ trụ”.
“Mặc dù LIGO đặc biệt phù hợp để quan sát các loại sự kiện này, nhưng chúng tôi hy vọng sẽ sớm thấy các loại sự kiện vật lý thiên văn khác, chẳng hạn như vụ va chạm dữ dội của hai ngôi sao neutron.”
Laura Cadonati, phó phát ngôn viên của Tổ chức Hợp tác Khoa học LIGO (LSC) cho biết: “Có vẻ như Einstein đã đúng—ngay cả đối với sự kiện mới này, nó xảy ra xa gấp hai lần so với phát hiện đầu tiên của chúng tôi”.
“Chúng tôi không thấy sai lệch nào so với dự đoán của thuyết tương đối rộng và khoảng cách lớn hơn này giúp chúng tôi đưa ra tuyên bố đó một cách tự tin hơn.”